Buitenpsychologie is een aanpak waarbij psychologische behandelingen wandelend plaatsvinden in de natuur. Het is een groeiend vakgebied binnen de psychologie die steeds verder aan terrein wint. Er wordt veel wetenschappelijk onderzoek naar gedaan in binnen- en buitenland en er zijn vele ontwikkelingen binnen de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en artsenverenigingn om de helende effecten van natuur en beweging naar de praktijk te brengen.
Het is meer dan alleen maar buiten zijn: de natuur zelf wordt een actief en krachtig onderdeel van de therapie. In plaats van in een traditionele spreekkamer te zitten, gebruiken we de rust, de ruimte en de beweging van de buitenlucht om tot inzichten te komen en aan je klachten te werken. Deze omgeving nodigt uit tot vertragen, verstillen, naar binnen keren, berusting en ontspanning, maar ook tot activatie, luchtigheid, uitdaging, speelsheid en creativiteit. Het is een persoonlijke, betrokken en effectieve vorm van psychologische behandeling die naast de effectief bewezen psychologische behandelmethoden, de helende kracht van de natuur en beweging benut.

Buitenpsychologie biedt een aantal unieke voordelen ten opzichte van behandelsessies binnen:

Rust en ontspanning: De natuurlijke omgeving werkt vaak direct kalmerend en stressverlagend. Dit kan helpen om gemakkelijker te ontspannen en je veiliger te voelen, waardoor je meer open durft te stellen en meer aan durft te gaan.
Beweging en energie: Letterlijk in beweging zijn tijdens het gesprek kan mentaal ook veel losmaken. Het stimuleert de bloedcirculatie, kan helderder denken bevorderen en helpt de energie te laten stromen, wat vaak vastzit bij psychische klachten.

Creativiteit, flexibiliteit en ervaringsgerichtheid: Waar je in een traditionele behandelkamer tussen 4 muren zit, is er buiten veel meer vrijheid die op een speelse manier uitnodigt tot creativiteit en het aangaan van uitdagingen. Eenmaal buiten in beweging kunnen we spelenderwijs oefenen met het doorbreken van patronen waarin je in je dagelijkse routines algauw in vervalt. Wat als je letterlijk je rug recht, je schouders en buik ontspant of stevig staat? Hoe voelt dat? Wat zou het je brengen als je dat in je dagelijks leven ook zou kunnen doen? En wat als jij de route letterlijk gaat bepalen, je je tempo versnelt? Of wat roept het juist bij je op als je vertraagt of volgt? Veel van wat je in het dagelijks leven ervaart, wordt zichtbaarder en voelbaarder. Dit geeft een doorvoeld inzicht en geeft de mogelijkheid om te oefenen met nieuw gedrag.

Natuurlijke omgeving als therapeutisch middel: Elementen uit de natuur kunnen we gebruiken als metafoor of anker voor de gesprekken en oefeningen. Het zien van een mooie boom, het horen van de fluitende vogels, het voelen kraken van de beukennootjes onder je voeten en het ruiken van de voorjaarsbloemen kan erg helpend zijn om je negatieve en beklemmende gedachten even los te laten en contact te maken met je gevoel en lijf in het hier-en-nu. Oefeningen, waaronder Mindfulnessoefeningen, zijn dan ook vaak veel krachtiger en prettiger in de natuur. Wanneer je even bent ‘geland’ en je spanning is gedaald, is er veel meer helderheid en ruimte om vanaf een afstandje naar je problemen en manier van denken en doen te kijken.

Minder confronterend: Voor sommigen voelt het minder beladen om naast elkaar te lopen dan om tegenover elkaar te zitten in een spreekkamer. Dit kan de drempel verlagen om gevoelige onderwerpen te bespreken of juist een stilte te laten vallen.

Frisse blik en perspectief: De afwisseling van de omgeving kan letterlijk zorgen voor een frisse blik op je problemen en je helpen nieuwe perspectieven te vinden. Het helpt je om afstand te nemen maar ook om verbondenheid te voelen.

Ja, absoluut. Buitenpsychologie is een volwaardige en evidence-based vorm van therapie. Dit houdt in dat de behandelmethoden die ik toepas wetenschappelijk zijn onderzocht en effectief zijn bevonden. Ik neem al mijn kennis en expertise als GZ-psycholoog mee naar buiten en pas dezelfde effectieve behandelmethoden, zoals CGT of EMDR, toe als binnen. Het grote verschil – en voordeel – is de setting. Wetenschappelijk onderzoek en de praktijk tonen aan dat de natuur en beweging het therapeutisch proces juist kunnen versterken. Het helpt stress te verlagen, bevordert creativiteit in het denken, maakt het makkelijker om over moeilijke onderwerpen te praten en helpt om inzichten dieper te verankeren in het lichaam.

De titel ‘Gezondheidszorgpsycholoog’, of afgekort ‘GZ-psycholoog’, is een beschermde titel. Als GZ-psycholoog heb ik een vierjarige universitaire studie Psychologie afgerond en vervolgens een tweejarige postdoctorale beroepsopleiding tot GZ-psycholoog. De titel GZ-psycholoog mag je alleen na afronding van deze opleidingen voeren nadat je bent geregistreerd in het BIG-register.
In het BIG-register houdt de overheid bij welke zorgverleners gekwalificeerd en bevoegd zijn om zelfstandig in de zorg te werken. De overheid ziet zo toe op de kwaliteit van zorg. Cliënten kunnen de status van de BIG-registratie van behandelaren nakijken op www.bigregister.nl
Ik sta geregistreerd in het BIG-register van de overheid als GZ-psycholoog. Dit betekent dat ik bevoegd ben om diagnoses te stellen voor psychische stoornissen en psychische problematiek te behandelen binnen de Basis GGZ. Dit is zorg die valt onder de Zorgverzekeringswet (ZVW) en vaak (deels) wordt vergoed door je zorgverzekeraar. Ik werk volgens de richtlijnen en ben onderhevig aan kwaliteitsstandaarden en het tuchtrecht. Bij Open Mind werk ik dus als GZ-psycholoog met de diepgang en het behandelaanbod dat daarbij hoort.

De termen psycholoog en coach zijn geen beschermde titels. Dit houdt in dat iedereen zich zo mag noemen. De begeleiding die een psycholoog of coach zelfstandig biedt valt niet onder de Zorgverzekeringswet en wordt zodoende veelal niet vergoed door zorgverzekeraars.

Doorgaans zal iemand die de universitaire studie Psychologie heeft afgerond zich psycholoog noemen. Zij zijn niet bevoegd om zelfstandig in de zorg te werken en zullen in veel gevallen samenwerken met een regiebehandelaar die wel BIG-geregistreerd is. Soms wordt er ook voor gekozen om geen zorg te leveren die onder de Zorgverzekeringswet valt, maar zich bijvoorbeeld te beperken tot het geven van coachingstrajecten.

Er zijn veel verschillende soorten coaches te vinden en hun achtergrond en opleiding is minstens zo divers: van geen opleiding, een cursus tot een uitgebreid opleidingstraject. Hoewel het soort en de hoeveelheid genoten opleiding dus erg kan variëren, is een coach niet BIG-geregistreerd en mag een coach geen psychische stoornissen diagnosticeren of behandelen die onder de Zorgverzekeringswet vallen. Coaching richt zich doorgaans op het begeleiden van mensen bij het bereiken van specifieke persoonlijke of professionele doelen, zonder onderliggende psychische problematiek als focus. Indien er geen sprake is van psychische klachten, maar je wel graag (preventief) begeleid wilt worden in het behalen van je beoogde doelen en zelfontwikkeling, kan coaching passend zijn. Overleg eventueel met je huisarts of praktijkondersteuner (POH-GGZ) wat passend is voor jou.